Szkło wykorzystywane w architekturze może wpływać na komfort użytkowania obiektu, ale może też stać się przejawem troski o lokalną faunę, a ściślej rzecz biorąc o ptactwo. Powszechnie wiadomo, że przeszklenia stanowią dla ptaków śmiertelne zagrożenie, które jednak można zniwelować stosując odpowiedni rodzaj szkła. Właśnie takie zastosowano w lapońskich domkach zwanych „autiotupa”, które od teraz nie tylko ułatwiają kontakt z dziką przyrodą, ale też jej nie szkodzą.
Architektura na łonie natury
Finlandia to kraj o niezwykłych zasobach dzikiej przyrody, gdzie spora część obszaru jest zachowana w stanie naturalnym. Liczne tereny leśne, bezkresne jeziora i malownicze krajobrazy tworzą unikalne środowisko dla wielu gatunków roślin i zwierząt. Natura odgrywa kluczową rolę w fińskim stylu życia, a Finowie są dumni ze swojego bogactwa przyrodniczego. Z kolei miłośnicy przyrody mają tam dostęp do licznych szlaków turystycznych, tras rowerowych i obszarów chronionych, co sprawia, że wiele osób decyduje się spędzać czas na łonie natury - czy to podczas wędrówek, kajakowania czy po prostu relaksującego czasu nad jeziorem.
Obecność człowieka wiąże się jednak z pewną ingerencją w dziką przyrodę. Powstają szlaki i zabudowa, które nie zawsze pozostają obojętne dla lokalnej fauny. Najlepszym przykładem są okna i wszelkie przeszklenia, które z uwagi na swoją transparentność pozostają niewidoczną przeszkodą, na którą wpada wiele ptaków. Z troski o nie Finowie postanowili wyposażyć domki turystyczne zwane „autiotupa” w szkło bezpieczne dla ptaków Pilkington AviSafe™.
- Trudno o lepsze zastosowanie tego szkła niż fińskie parki narodowe. Ta inicjatywa stanowi znaczący krok w kierunku harmonijnego współistnienia człowieka z dziką przyrodą. To właśnie takie innowacje, które łączą komfort ludzi z troską o środowisko, są kluczowe dla przyszłości zrównoważonego rozwoju – mówi Szymon Fit, Koordynator ds. Zrównoważonego Rozwoju.
Domki zwane „autiotupa” to swego rodzaju schroniska ulokowane na odludziu. Większość z nich znajduje się w północnej części kraju, czasem dziesiątki kilometrów od cywilizacji. Są przeznaczone dla turystów, którzy wędrują i jeżdżą na nartach. Pobyt jest darmowy, jednak są pewne reguły[1], których należy przestrzegać. Najważniejsze jest to, że domek ma służyć każdemu, więc wszyscy powinni o niego dbać, nie palić w środku tytoniu, nie śmiecić, posprzątać po sobie i uzupełnić zużyte drewno, które posłuży kolejnym gościom. Domki są zwykle otwarte dla turystów pieszych i narciarzy w ramach zrównoważonej turystyki, jednak niektóre z nich trzeba zarezerwować wcześniej.
Technologia w służbie ekologii
Nowoczesne technologie rewolucjonizują produkcję szkła, dostosowując ją do różnorodnych potrzeb społeczeństwa i troski o środowisko. Jednym z przełomowych rozwiązań jest Pilkington AviSafe™ – innowacyjne szkło stworzone w odpowiedzi na rosnące zaniepokojenie liczbą kolizji ptaków z przeszklonymi powierzchniami. Doskonale sprawdza się w zabudowie leśnej, gdzie kontakt z przyrodą jest nieodłącznym elementem doświadczenia, a troska o lokalne gatunki staje się priorytetem. Pilkington AviSafe™ wyróżnia się unikalną powierzchnią o wzorzystym charakterze, wzmacniającą rozproszenie promieniowania UV. To właśnie dzięki temu rozwiązaniu ptaki są w stanie skutecznie wykrywać przeszkody, co redukuje ryzyko kolizji i chroni dziką faunę w otoczeniu schronisk.
- Zapytanie o ten produkt wystosowało samo Ministerstwo Leśnictwa w Finlandii, które ostatecznie stało się inwestorem całego przedsięwzięcia. Na chwilę obecną jest to pilotaż, w ramach którego w trzech schroniskach zamontowano już 16 okien o łącznej powierzchni 25 metrów kwadratowych. Montaż miał miejsce latem 2023 r., więc przez kolejne miesiące będziemy obserwować rezultaty. Mamy nadzieję, że projekt będzie kontynuowany – zdradza Szymon Fit, Koordynator ds. Zrównoważonego Rozwoju.
Pilkington AviSafe™ to nie jedyny produkt z oferty NSG Group, do którego należy Pilkington Polska, który stworzono z myślą o ekologii. Jesienią 2023 r. firma zaprezentowała nowe szkło Pilkington Mirai™ o 50% niższym śladzie węglowym w porównaniu do standardowego szkła float Pilkington Optifloat™ Clear 4 mm (europejska produkcja, EPD w toku), co stanowi najniższą wartość w tego typu produktach na rynku. Ambicją firmy jest współpraca w walce ze zmianami klimatycznymi, dążenie do równości społecznej i ochrony środowiska. W ubiegłym roku inicjatywa Science Based Targets (SBTi) ponownie certyfikowała wyższe ambicje NSG Group w zakresie redukcji emisji o 30% do 2030 r. w porównaniu z poziomami z 2018 roku.
Innowacyjne podejście do produkcji szkła podkreśla, że zaawansowane technologie mogą służyć nie tylko wygodzie ludzi, ale także zrównoważonemu współistnieniu z przyrodą, zarówno w krajobrazie miejskim, jak i odległych i trudno dostępnych miejscach.
Zdjęcie: Metsähallitus Miikka Hosionaho